0
100
go back
Top

IZARO. 2012-18

Dokumentala/saiakera, 63 minutu. Bilbo

IZARO dokumentala/saiakera da, eta Izaro uhartearen nortasunaren, historiaren zein legatuaren erretratu zatitua eguneratzen du bere diasporara arte. Izaro izena botere-jardunetan, uhartearen jabetzaren inguruko aldarrikapen juridikoetan ernamuindu da jai moduan teila botatzean, baita Izaro Films Presenta zineko ekoizpen-etxean, Windsor Dorreko talaiaren bidez, emakumeen zein gizonen izen berezietan eta Bermeoko armadoreek eraiki eta Indiako Ozeanoko uretan Seychelleetako banderapean arrantzan dabiltzan azken belaunaldiko atun-ontzietako batean ere.

Jaime Cuencaren testu baten inguruan. Narrazioa: Aizpea Goenaga. Musika: Alex Mendizabal Bermeoko Izaro abesbatzarekin. Izaro Ieregi eta Izaro Aperribai parte hartuz.

Izaro Bermeo eta Mundaka artean dagoen uharte txikiaren izena da. Kantauri Itsasoko lurralde babesgabe txikia da, protagonismo historikoa eduki du inguruko herrien nortasunean eta lotune afektibo sendoak dauzka diasporan.

Uhartea baleak harrapatzeko talaia izan zen, baita bi mendetako erreserba espirituala ere. Oraindik ere, frantziskotar behatzaileen antzinako komentuaren aurriak daude bertan, eta, lehorreko frantziskotarren aurrean, agindutakoa betetzen ez zutela esan beharra dago. Errege-erregina katolikoen bisita jaso zuten zenbait aldiz. Monasterioa La Rochelleko kortsarioek arpilatu zuten. Urtero, Madalen Egunean, Bermeok uhartearen jurisdikzioa aldarrikatzen du, eta, horretarako, teila botatzen du uhartearen alboan, honako hauxe esan bitartean: Honaino iristen dira Bermeoko itoginak. Frankismoan eta trantsizioan, Julián Reyzábalek sortutako Izaro Films Presenta zineko ekoizpen-etxe eta banatzaileak Izaro uhartea erabili zuen logo moduan. Izaro Films Presentak nolabaiteko protagonismoa eduki zuen biluzien zinean, eta, bertan lortutako mozkinen bidez, Windsor Dorrea eraiki zuten Madrilgo bihotz finantzarioan. Dorrea, ordea, oso inguruabar bitxietan erre zen 2005ean, ARCO egin bitartean. Gaur egun, armadore bermeotarrek Santurtzin eraikitako azken belaunaldiko atun-ontzi batek darama Izaroren izena. Itsasontzi hori Indiako Ozeanoan dabil arrantzan Seychelleetako banderapean.

Nire proposamen gehienak ibilbide luzekoak dira eta Izaro proiektua bera ere bai. Izan ere, 2012an hasi zen uharterako espedizioa egin nuenean, mobilean lekuratzeko moduko GPS gailua gordetzen zuen denboraren kapsula lurperatu nahi nuelako bertan. Dokumental/saiakeraren formatua duen proposamenean, uhartearekin lotutako zenbait topaketa azaltzen dira, Izaroren inguruan daukagun begirada eta aldi berean zer erakutsi eta ezkutatzen digun zabaltzeko eta eguneratzeko asmoz.

Zenbait urtetako ikerlan honen ondorioz, puzzle konplexua sortu da, eta, benetako planoan nahiz irudimenezkoan zein sinbolikoan, hiru uharteetako, hau da, Izaro uharteko, Izaro Filmseko eta Seychelleetako paisaia fisiko eta mental desberdinak lotzeko moduko ibilbideak egituratzea du helburu, baita osagaien arteko ehuna eratzea ere ikonoak ekoizteko engranaje moduan. Izan ere, ez dira beti benetako egitateetatik sortzen, nortasunak irudikatzean konplexutasunaren osagai diren fikzioetatik ere sortzen direlako batzuetan. Uhartea bera idulkia eta monumentua da aldi berean.

Izaro Ieregiren eta Izaro Aperribairen partaidetza. Kepa Etxebarria armadoreari eta Kalaberry kapitainari Izaro atun-ontzian egindako elkarrizketa, Seychelleetarantz abiatu baino lehen. Pedro Casariegorekin batera Windsor Dorrea eraiki zuten arkitektoetakoa den Genaro Alasi egindako elkarrizketa.

Huarte Zentroa eta Nafarroako Gobernuaren laguntza.

Entrevista a Genaro Alas, uno de los arquitectos que con Pedro Casariego construyeron la Torre Windsor

Alex Mendizabal y el coro Izaro de Bermeo han creado e interpretado una serie de partituras expresas para el proyecto.

Cápsula de tiempo enterrada en Izaro. 2012

Festival de Cine de San Sebastián SSIFF

Zinebi 60, Bilbao

Encuentro con Txuspo Poyo, Jaime Cuenca y Fernando Bayón sobre Izaro en la Universidad de Deusto

Next Up