0
100
go back
Top

PASSENGER. 50 segundo bertikalean. 2006

Video animación 3d. 10m. Color. Stereo. Bilbao, 2006

50 segundo bertikalean da Begoñako auzoa eta Bilboko Alde Zaharra lotzen dituen igogailuan igo edo jaisteko erabiltzen den denbora. Igogailu-eraikina Esperantza kalean dago eta Rafael Fontanek egin zuen 1943an. Ordudanik, zenbait belaunaldi hazi dira igogailu hau ia egunero erabiltzen. Fisonomia arrazionalista duen garraio publiko hau lekuko garrantzitsua izan da zonalde horretako hazkunde sozial eta kulturalean. Garraio berriek, hala nola, metroa eta honek Begoñarako duen sarrera, gutxitu dute honen erabilera. Eraikina zaharberritu beharra dago denbora galdu gabe, bai kanpotik bai barrutik. Eraikin hau proiektuaren ardatz bilakatu izanak SOS deia antzeko bat da. Eraikin hau degradatzen bada, honen ingurua ere degradatuko da.

Erakusketak: "Ficciones Urbanas", Koldo Mitxelena, Donosti, 2011; Fundación Bilbao Arte Fundazioa, Bilbao, 2006.

Elkarrizketen laburpenak

GORKA DE LA PEÑA
– Rafael Montan oso arkitekto garrantzitsua da eta ez bakarrik Bilbo hiriko arkitekturarako: Bere lanak elementu aski garrantzitsuak dauzka, Bilboko panorama gaindi-tzen laguntzen diotenak.
– Fontanek, 30 urteetako ikuspegi modernoari eusten dio, 40ko hamarkadaren erdian, une horretako testuinguru historiko eta erregimen politikoaren kontrara.
– Fontanek modernitaterako sinbolo handi bat sortu nahi du, igogailuaren bidez. Sinbolo handi honek Bilbo hiri industriala nolakoa den adierazi behar du, hiri honek duen kemena eta potentzia azalduz. Igogailuak, garraioaren eta komunikazioen ikur gisa, makina-sinbolo handi bat sor dezake.
– Ez dago Begoñako igogailuaren moduko erreferentzia asko nazioartean. Fontanek hiriko alderdi konplexu batean plantea-tzen
zitzaion aparteko egitasmo honetarako aukera eta lengoaia ikusi zituen, eta areago, proiektu honetarako hartu behar zuen eran-tzuna ere bai. Horiek guztiak agerian uzten dute arkitektoaren eta proiektuaren kalitatea.
– Arkitektura Bilbon eremu ezezagun bat izan da. Industrializazioaren pisu erraldoiak estaltzen eta, batzuetan, suntsitzen zuen XIX. eta XX. mendeetako ondasun arkitektoniko garaikidea Bilbon. Errealitate oso garrantzitsu hori orain ari da berreskuratzen.
– Begoñako igogailua berreskuratu beharra dago, orduko Bilbo Handiaren sinbolo handia bilakatzeko. Erreferentzia hau etorkizunerako erreferentzia ere izan daiteke.
– Eraikinak 60 urte ditu, baina hiriarentzat eraikin hori ezezaguna, berria da.

MANU BENÍTEZ
– Pozik nago igogailuarekin. Nire ustez
onenak, zalantzarik gabe, enplegatuak dira.

JOSEBA OMAR
– San Nikolas Elizaren portada aurrean
izanda, igogailu hau betelan desegoki
bat bezala ikusten zen.

BLANCA BALLESTEROS
– Nik, arkitektoa naizen aldetik, dagoen bezala utziko nuke. Dena dela, begiratokia gehiago indartzea gustatuko litzaidake, goian denbora gehiago geratu ahal izatea, alegia. Eta hortik dena ikusi.

JAVIER RAMOS
– Umea nintzenetik igo naiz igogailuan.
Begoñako Andramarin bizi izan naiz beti, eta orain ere, bertan jarraitzen dut.

ITXIAR OMAR
– Oso zaharkitua gelditu da. Konpondu
beharko lukete. Kendu ez, inolaz ere!

IÑIGO ORDOZGOITI
– Oso eraikin modernista interesgarria da, eta berritu beharko litzateke: Hezetasuna zaindu, hobeto argiztatu eta erreforma
serio bat egin.

JAVIER (DE HUESCA)
– Turistentzat igogailuak duen xarma ez da ongi ustiatu.

Ficciones Urbanas. Koldo Mitxelena, 2011
Next Up